VOI: aandacht voor vrouwelijke statushouders

De nieuwe Wet inburgering biedt kansen om gendersensitief te werken richting vrouwelijke statushouders. Het doel van een dergelijke aanpak is het verhogen van hun arbeidsparticipatie. Daar zijn veel belemmeringen voor.  Binnen De Maatwerkplaats doen we al ervaring op met een gendersensitieve aanpak. Enerzijds door te oefenen met instrumenten uit de wet, zoals het opstellen van een routeplan. Anderzijds door vrouwen de tijd en ruimte te geven om een andere mindset te ontwikkelen.

Kansen

De nieuwe Wet inburgering biedt kansen voor gemeenten om gendersensitief te werken. Nu zijn daar veel belemmeringen voor.  De wet geeft de gemeente weer de regie over de inburgering met ingang van 2022. Bij de invoering van de nieuwe wet komen alle vrouwelijke statushouders in beeld, ongeacht het taal- of opleidingsniveau bij aankomst in Nederland. Via een persoonlijk integratie en participatieplan (PIP) werken ze aan hun persoonlijke ontwikkeling.

Visie van De Maatwerkplaats

In de visie van De Maatwerkplaats houdt gendersensitief werken ook in dat vrouwen tijd en ruimte krijgen om een andere mindset te ontwikkelen. Dat doen we via voorlichting, empowerment, activering en door het bieden van kansen.

Ongunstige arbeidsmarktpositie

De arbeidsmarktpositie van vrouwelijke statushouders is nog ongunstiger dan die van de mannen. Hier zijn verschillende oorzaken voor (Marjan de Gruijter & Inge Razenberg, 2019). Zo is er in gezinnen van statushouders vaak sprake van een traditioneel rolpatroon, waarbij vrouwen gericht zijn op de zorg voor het gezin. Vrouwelijke statushouders hebben bovendien vaak geen of weinig werkervaring. De vraag wat zij willen en kunnen in Nederland is voor hen lastig te beantwoorden. Zeker voor vrouwen die uit een land met een (totalitair) regime komen met beperkte mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling zoals bijvoorbeeld Eritrea.

Tot slot; mannen zijn vaak langer in Nederland dan hun partner en hebben daardoor een voorsprong op de beheersing van de Nederlandse taal en het wennen aan het leven in Nederland. Daar komt bij dat de gemeente op dit moment niet automatisch een signaal krijgt als er een nareiziger (vaak de vrouw) is gearriveerd. Begeleiding richting werk is daardoor vaak op de man gefocust.

Versterken van de positie van de vrouw

Om de positie van de vrouw te versterken is het belangrijk om gezamenlijk een toekomst- en arbeidsmarktperspectief te ontwikkelen. Bij vrouwelijke statushouders die nog niet georiënteerd zijn op betaald werk is het nodig om tussenstappen te bepalen richting het einddoel. Daarnaast is het belangrijk aandacht te hebben voor het ontdekken en ontwikkelen van competenties. Om vrouwen (en hun mannen) bewust te maken van hun mogelijkheden om ook buiten het gezin een rol te vervullen zijn interventies gericht op het verstrekken van informatie, empowerment en bewustwording van belang.

Aanpak bij De Maatwerkplaats

Bij De Maatwerkplaats passen we de deze inzichten toe. Bij de brede intake brengen wij in beeld wat onze vrouwelijke deelnemers kunnen en willen. Samen stellen we een routeplan op voor hun ontwikkeling. Via taal- en empowermentlessen werken we aan meer bewustwording en zelfvertrouwen. Vooral de rollenspellen worden gewaardeerd, omdat dit voor de vrouwen een veilige omgeving is om in te oefenen. Na afronding van de lessen bespreken we wat een goede volgende stap is: deelnemen aan een activiteit in de maatschappij, vrijwilligerswerk of het opdoen van vaardigheden bij één van onze vakroutes als eerste voorzichtige stap naar werk.

Maatwerk

De Maatwerkplaats ziet vier verschillende ‘soorten’ deelneemsters:

• De vrouw was zelf al toe aan ontwikkeling.
• De vrouw wordt zich via De Maatwerkplaats bewust van haar ‘recht’ op zelfontplooiing en maakt mede hierdoor haar eerste stappen voorwaarts.
• De vrouw die vrijwillig in haar traditionele rol wil blijven, vaak heeft zij jonge kinderen.
• De vrouw die geen ruimte krijgt om zich te ontwikkelen door haar partner.

Om te bepalen tot welke groep een deelneemster behoort, is een proces van kennismaken, doorvragen en de vrouw meemaken tijdens activiteiten nodig. Via het casusoverleg waar onze partners aan deelnemen kunnen beelden gedeeld en besproken worden. Dit helpt om te bepalen welke aanpak en welk aanbod het best past bij deze deelneemster. Maatwerk dus.